Pokonują nie tylko oceany, ale również bariery – zarówno te na wodzie, jak i te w głowach. Czy czasem pojawia się płacz? Pewnie tak.. Ale to właśnie uśmiech, ten cichy sprzymierzeniec, staje się ich tajną bronią — nie tylko w chwilach zwycięstwa, ale i w momentach, gdy fale przytłaczają, a wiatr zdaje się łamać każdą wolę.
Historia zna wiele przykładów kobiet, które nie tylko przełamały stereotypy, ale też zapisały się złotymi zgłoskami w dziejach żeglugi.
Helena de Pourtalès – pierwsza mistrzyni olimpijska
Szwajcarska żeglarka zapisała się w historii sportu jako pierwsza kobieta, która zdobyła medal olimpijski. Podczas debiutu żeglarstwa na igrzyskach w 1900 roku, wśród 150 zawodników była jedyną kobietą. Na jachcie Lérina, w konkurencjach dla jednostek od 1 do 2 ton, wspólnie z mężem i jego bratankiem sięgnęła po złoto, stając się także pierwszą żeglarską mistrzynią olimpijską.
Jadwiga Wolff-Neugebauer – pierwsza polska Pani Kapitan
Młode żeglarki z Oddziału Morskiego Yacht Klubu Polski w 1939 roku. Zdjęcie: archiwum J. Szerle
Polka, która od harcerskiej przygody z żaglami doszła do historycznego osiągnięcia – w 1933 roku jako pierwsza kobieta w Polsce zdobyła patent kapitana. W listopadzie 1934 roku odbył się chrzest S/Y „Grażyna” – pierwszego żeńskiego jachtu pełnomorskiego. Było to wydarzenie przełomowe, ponieważ jacht ten miał całkowicie żeńską załogę, dowodzoną właśnie przez Jadwigę Wolff-Neugebauer. Tym samym, Pani Kapitan nie tylko zdobyła pierwszy kobiecy patent kapitana w Polsce, ale również udowodniła, że kobieta może dowodzić jachtem pełnomorskim i brać udział w morskich rejsach, stanowiąc inspirację dla kolejnych pokoleń żeglarek.
Teresa Remiszewska – pionierka samotnych rejsów
Teresa Remiszewska Źródło https://zeglarski.info/
W 1970 roku, jako pierwsza kobieta w Polsce, odbyła samotny rejs po Bałtyku na jachcie Zenit, zdobywając III nagrodę w konkursie Rejs Roku 1970. Jednak jej największym wyzwaniem były Transatlantyckie Regaty Samotnych Żeglarzy OSTAR’72, w których wystartowała na jachcie Komodor. Zmagała się z trudnymi warunkami, pękniętym masztem i walczyła o przetrwanie, ale mimo to zdobyła uznanie za swoją nieustępliwość.
Krystyna Chojnowska-Liskiewicz – pierwsza kobieta, która opłynęła świat solo
Krystyna Chojnowska-Liskiewicz Zdjęcie: arch. Wacława Liskiewicza
Jedna z najwybitniejszych postaci w historii polskiego żeglarstwa i pierwsza kobieta, która samotnie opłynęła świat. Jej rejs rozpoczął się w 1976 roku na jachcie Mazurek. Pani Kapitan pokonała ogromne odległości, stawiając czoła zmieniającym się warunkom atmosferycznym oraz licznym wyzwaniom technicznym.
Jak sama opowiadała o swoich doświadczeniach:
„Trudno w to uwierzyć, mój jacht jest za mądry dla ludzi w Las Palmas, ale tam jest skromne żeglarstwo. Był za mądry dla mieszkańców Barbados, i to nie było dziwne. Ale jest za mądry dla Amerykanów! Połowy wyposażenia nie widzieli nigdy na oczy, do niczego nie mają części i nie umieją naprawić. Przychodzą do mnie fachowcy, którym najpierw objaśniam, co to za urządzenie, potem co w nim muszę naprawić, a w końcu jak to mają zrobić. A najlepiej jak ja robię, a oni mi pomagają, bo muszę uważać, żeby czegoś nie popsuli przez nieświadomość. Pracuję od świtu do późnej nocy i cieszę się, że jestem inżynierem. Inaczej przepadłabym zupełnie.” – Fragment książki „Samotne Oceany” Pauliny Reiter.
Jej rejs trwał 150 dni, w czasie których przepłynęła około 22 000 mil morskich.
Za swoje niezwykłe osiągnięcie została uhonorowana tytułem „Żeglarki Roku” przez Międzynarodową Federację Żeglarstwa (ISAF), a także zdobyła wiele prestiżowych nagród i wyróżnień w Polsce i za granicą.
Kay Cottee – pierwsza kobieta, która ukończyła rejs solo dookoła świata non stop
Kay Cottee – Źródło https://australian.museum/
Australijska żeglarka, poszła o krok dalej – w 1988 roku wyruszyła w samotną podróż dookoła świata bez zawijania do portu i bez żadnej pomocy. Na pokładzie swojego 11-metrowego jachtu Blackmores First Lady przez 189 dni żeglowała w pełnej samotności, pokonując tysiące mil morskich. Po powrocie do Sydney, jej niezwykły wyczyn zapisał się na kartach historii żeglarstwa.
Florence Arthaud – żeglarski upór
Florence Arthaud Źródło https://zagle.se.pl/
Francuska żeglarka pokazała, że pasja może przezwyciężyć wszelkie trudności. W wieku 17 lat przeżyła poważny wypadek samochodowy, który zakończył się śpiączką i paraliżem. Po dwóch latach rehabilitacji, w wieku 18 lat, przepłynęła Atlantyk.
W 1990 roku, jako pierwsza kobieta w historii, wygrała regaty Route du Rhum, zapisując się na kartach historii. Rok wcześniej ustanowiła rekord samotnego przelotu przez Atlantyk, bijąc wynik Bruno Peyrona o niemal dwa dni.
Chociaż przez problemy finansowe nie udało się jej kontynuować kariery na najwyższym poziomie, wciąż była obecna w żeglarskim świecir. W 2011 roku przeżyła dramatyczny wypadek, wypadając z jachtu u wybrzeży Cap Corse, ale dzięki szybko podjętej akcji ratunkowej, udało się ją uratować.
Florence Arthaud na zawsze pozostanie ikoną żeglarstwa, symbolem odwagi i niezłomności, której pasja do morza nie znała granic.
Joanna Pajkowska – polska rekordzistka samotnych rejsów
Joanna Pajkowska Źródło Facebook/@asiapajkowska
Jedna z najbardziej doświadczonych polskich żeglarek, zdobyła uznanie zarówno w kraju, jak i za granicą. W latach 1995–2002 mieszkała w Anglii, gdzie była członkiem załogi statku ratowniczego, biorąc udział w wielu akcjach ratunkowych.
W swojej karierze uczestniczyła w licznych regatach oceanicznych, takich jak OSTAR i TWOSTAR, zarówno w załodze, jak i samotnie. W 2000 roku ukończyła samotny rejs transatlantycki OSTAR na jachcie Ntombifuti, zajmując czwarte miejsce w swojej klasie. W 2017 roku, wraz z niemieckim żeglarzem Uwe Röttgeringiem, zwyciężyła w kategorii dwuosobowej w regatach TWOSTAR na jachcie Rote 66.
Największym osiągnięciem Pani Kapitan był samotny, nieprzerwany rejs dookoła świata, który rozpoczęła 23 września 2018 roku na jachcie „Fanfan”. Po 216 dniach i pokonaniu 29 000 mil morskich, 8 stycznia 2019 roku powróciła do Plymouth, stając się pierwszą Polką, która samotnie opłynęła świat bez zawijania do portów.
Za swoje osiągnięcia została trzykrotnie uhonorowana prestiżową nagrodą „Srebrny Sekstant” w konkursie „Rejs Roku” oraz otrzymała niemiecką nagrodę Trans-Ocean Prize.
Ellen MacArthur – najszybsza żeglarka, która samotnie opłynęła świat
Ellen MacArthur Źródło https://www.france24.com/
Brytyjska żeglarka, ustanowiła kilka spektakularnych rekordów w żeglarstwie oceanicznym. W 2000 roku pobiła rekord w samotnym rejsie kobiety ze wschodu na zachód, przepływając z Plymouth do Newport w 14 dni, 23 godziny i 11 minut.
W 2000–2001 roku, w regatach Vendée Globe, MacArthur zdobyła drugie miejsce, pokonując samotnie świat na jachcie jednokadłubowym w 94 dni, co przez 20 lat było rekordem kobiet w tej kategorii.
Jej najbardziej imponującym osiągnięciem był rekord w 2005 roku, kiedy na trimaranie B&Q/Castorama samotnie opłynęła świat w 71 dni, 14 godzin i 18 minut, pobijając poprzedni rekord Francisa Joyona o 1 dzień, 8 godzin i 35 minut.
Po zakończeniu kariery zawodowej MacArthur zaangażowała się w inicjatywy ekologiczne, promując zrównoważony rozwój i ochronę oceanów, które tak bardzo kocha.
Każdy z tych rejsów to walka o siebie, o swoje marzenia i o to, by udowodnić, że tam, gdzie sięga horyzont, nie ma miejsca na ograniczenia. Kto powiedział, że żeglarstwo to sport tylko dla mężczyzn? A może to po prostu sport dla tych, którzy nie boją się marzyć – i, owszem, trochę się zmoczyć. A to tylko kilka, spośród wielu niesamowitych, kobiecych historii.
